اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن:

چند مثال بزنید که نشان دهد زندگی ما به اندازه گیری
و ابزارهای آن وابسته است؟
برای به موقع رسیدن به مدرسه بااندازه گیری زمان سر وکار داریم.
پزشک با اندازه گیری فشار خون،
دمای بدن، ضربان قلب، و استفاده از نتیجهٔ آزمایشهای انجام شده به سلامتی یا بیماری ما پی می برد.
نجار با اندازه گیری طول، عرض، ارتفاع
و زاویه ها و با استفاده از مقدارهای به دست آمده به طراحی و سپس ساخت لوازم چوبی می پردازد.

تفاوت کمیت و کیفیت
کمیت:
هرچیز که قابل اندازه گیری باشد.(زمان،طول،جرم،مساحت،سرعت...)
یکا:
واحد اندازه گیری کمیت ها.(ثانیه،متر،کیلوگرم ...)
مثال:  زمان،یکی از کمیت های اصلی است که یکای آن ثانیه است.
کیفیت:
هرچه که نتوان اندازه گیری کرد کیفیت نامیده می شود.
رنگ،بو،مزه و...
کمیت و کیفیت را در فارسی چند و چون نیز می‌گویند.

اندازه گیری:

اندازه گیری به ما کمک می کند تا اشیاء را از لحاظ  انداز ه، مقدار، بزرگی وکوچکی، بلندی و کوتاهی و... با هم
مقایسه کنیم.
اندازه هر چیز را با یک عدد و یکای آن گزارش می کنیم.
به یکای اندازه گیری،
واحد نیز می گویند.

برای هر کمیت یکای معینی را تعریف کنند.

مثلاً:

برای جرم یکای کیلوگرم، برای زمان، ثانیه، برای طول یکای متر و… را تعریف کردند.
فاصله بین دو نقطه و مسافتی را که یک جسم طی می کند، با یکای طول، انداز ه می گیریم.
کیلومتر، متر، سانتی متر و میلی متر یکاهای متداول طول هستند.

ویژگی های ماده
حجم :
مقدار فضایی که هر ماده یا جسم اشغال می کند ،
 حجم آن را مشخص می کند.
برای پیدا کردن حجم یک آکواریوم
مکعبی شکل، کافی است طول، عرض و ارتفاع آن
 را درهم ضرب کنیم.
حجم را با واحدهای مترمکعب،سانتی مترمکعب اندازه می گیرند.
حجم مایعات و گازها را با واحد لیتر هم بیان می کنند.
جرم:
مقدار ماده ی تشکیل دهنده جسم را جرم می گویند.
یکی ازساده ترین وسایل اندزه گیری جرم ، ترازو است.

روش محاسبه حجم اجسامی که شکل منظمی ندارند
آیا فکر کرد ه اید حجم اجسامی مانند سنگ، تخم مرغ و... را که شکل هندسی منظمی ندارند،
چگونه انداز ه گیری می کنند؟ حجم مایعات را چطور؟!

برای اندازه گیری حجم مقدار کمی مایع، از ظروف مدرج استفاده می کنیم.
این ظروف برحسب سانتی متر مکعب یا میلی متر مکعب مدرج شد ه اند

با استفاده از استوانهٔ مدرج و آب، حجم یک تخم مرغ یا یک سنگ کوچک را اندازه بگیرید و در مورد روش اندازه گیری خود
توضیح دهید.

وزن چیست؟

مقدارنیروی جاذبه ی زمین است که به جرم جسم وارد می شود.

هرچه از سطح زمین دور تر شویم نیروی جاذبه کم تر و

درنتیجه وزن هم کم تر خواهد شد .
 وزن یک جسم را با نیروسنج اندازه می گیرند
و واحد وزن هم نیوتن است .

نکته :

نیروی جاذبه ی زمین شش برابر نیروی جاذبه ی کره ی ماه است .

 
پس اگر شما درزمین 60 کیلوگرم وزن داشته باشید در کره ی ماه وزن
 شما 10 کیلوگرم است .
 اما جرم شما در هردو مکان یکسان است وتغییری نمی کند .

شدت جاذبه × جرم جسم = وزن

وزن یک جسم در سطح زمین: از حاصل ضرب جرم جسم در شدت جاذبه زمین به دست می آید.
شدت جاذبه در سطح زمین تقریباً 8/ 9 نیوتون بر کیلوگرم است.
مثال
وزن یک کیسهٔ سیب 2 کیلوگرمی را در سطح زمین به دست آورید.
پاسخ: با توجه به رابطهٔ بالا داریم:
شدت جاذبه × جرم جسم = وزن
نیوتون 19/6 = 9/8×2 = وزن سیب

چگالی:

اگر یک مکعب چوبی و یک مکعب فلزی توپر مشابه را روی آب قرار دهید چه اتفاقی می افتد؟
کدام یک روی آب شناور می ماند و کدام یک در آب فرو می رود؟
این که یک جسم در آب فرو برود یا روی آب شناور بماند
 به کمیتی به نام چگالی بستگی دارد.
معمولاً یکای چگالی بر حسب گرم برسانتی متر مکعب یاکیلوگرم برمترمکعب بیان می شود .

برای انداز ه گیری زمان معمولاً از ساعت یا زما نسنج استفاده می شود.
یکای انداز هگیری زمان ثانیه است اما در زند گی روزمره از یکاهای دقیقه، ساعت، شبانه روز،
سال و ... استفاده می شود